Παρασκευή 20 Μαΐου 2016

TIME: financiarisation λέγεται η ασθένεια της οικονομίας

Γιώργος X. Παπασωτηρίου


Δεν είναι σύνηθες το σημαντικό αμερικάνικο περιοδικό Time να κάνει αφιέρωμα στην κρίσητης κεφαλαιοκρατίας. «Πώς οι αγορές πνίγουν την οικονομία μας», μπορεί να διαβάσει κανείς στο εξώφυλλο του περιοδικού.

Στις εσωτερικές σελίδες υπάρχει ένα μακροσκελές παιδαγωγικό άρθρο το οποίο αναφέρεται στην financiarisation (σ.σ. «Τραπεζοποίηση», ή αλλιώς επιβολή του χρηματοπιστωτικού κλάδου) της αμερικάνικης οικονομίας και κατ’ επέκτση της παγκόσμιας οικονομίας.

«Όλο και περισσότερο Αμερικανοί αμφισβητούν το σύστημα», σημειώνει το περιοδικό. Αυτή η κρίση της πίστης εκφράζεται πολύ έντονα κατά τη διάρκεια των προεκλογικής εκστρατείας για την εκλογή προέδρου. Το βασικό ερώτημα που πλανάται είναι ποιος επωφελείται πραγματικά από το σύστημα και γιατί, επί οκτώ χρόνια οικονομικής κρίσης, παρά τα δισεκατομμύρια που δαπανώνται στα διάφορα προγράμματα για την ανάκαμψη, η οικονομία βρίσκεται ακόμη στο «ρελαντί».

Η παθογένεια αυτή έχει ένα όνομα, σύμφωνα με το Time: Κι αυτό «Είναι η financiarisation της οικονομίας». Πρόκειται για έναν ακαδημαϊκό όρο που επιχειρεί να εκφράσει την αύξουσα επιρροή του χρηματοπιστωτικού κλάδου της οικονομίας, δηλαδή της WallStreet και των μεθόδων της επί της πραγματικής οικονομίας των ΗΠΑ.

Κατά το περιοδικό αυτό το είδος των κρίσεων της πίστης και της αμφισβήτησης μπορεί να αποβούν σε καλό αν οδηγήσουν σε επανεξέταση και επαναβεβαίωση των αρχών και των κανόνων. Γιατί οι κανόνες της οικονομίας της αγοράς, σύμφωνα με το περιοδικό, δεν έχουν πέσει από τον ουρανό χαραγμένοι πάνω σε πέτρα! «Εμείς έχουμε γράψει τους κανόνες και μπορούμε να τους εξελίξουμε» καταλήγει το περιοδικό.

Αλλά για το θέμα σε άρθρο στο gpapaso.blogspot.com (26 Ιουνίου 2012) σημειώναμε τα εξής:

«Αλλά ποια είναι η πραγματική αιτία της σημερινής κρίσης; Το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, δηλαδή οι τράπεζες που καταβροχθίζουν την πραγματική οικονομία, είναι η απάντηση. Για την ιστορία, η πρώτη κρίση δανεισμού συμβαίνει με το χρέος των χωρών του Τρίτου Κόσμου -μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο- όταν λόγω της αποικιακής επανάστασης οι αναπτυγμένες χώρες κατανόησαν πως τα συμφέροντά τους ικανοποιούνταν καλύτερα μέσω της οικονομικής εξάρτησης.

Ο υψηλότοκος δανεισμός που ακολούθησε, όχι μόνο δεν συνέβαλε στην ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά εξαντλήθηκε στους πολεμικούς εξοπλισμούς των εξαρτημένων χωρών και στον πλουτισμό των διαφόρων διεφθαρμένων στοιχείων της εκάστοτε εγχώριας αστικής τάξης τους. Οδήγησε δε στο φαινόμενο όλες σχεδόν οι χώρες να έχουν πληρώσει τα αρχικά τους δάνεια στο πολλαπλάσιο, αλλά ακόμα να υπολείπονται κατά πολύ της τελικής αποπληρωμής των τόκων.

Στην κατάσταση αυτή οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί όπως το ΔΝΤ, το μόνο που πρότειναν ήταν η δομική αναδιάρθρωση της οικονομίας, κάνοντας περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες. Όλα αυτά συνέβαιναν μέχρι το 1980, όταν ο καπιταλισμός-καζίνο, εξοπλισμένος με την ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού και την αυταρχική πολιτική των Θάτσερ και Ρήγκαν, γενικεύθηκε.

Τώρα το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο αποδεσμεύτηκε από την πραγματική οικονομία και προσανατολίστηκε στο υπερκέρδος και στην "παραγωγή" χρήματος από το χρήμα. Έτσι φθάσαμε στο σημείο να τζογάρονται τεράστια ποσά στα τοξικά ομόλογα. Το 2008, μάλιστα, οι τράπεζες διακινούσαν λογιστικό χρήμα έξι φορές το παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν.

Σήμερα ακόμη, υπάρχει ένα αρρύθμιστο κεφάλαιο –το 90% του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου- που μετακινείται ανά τον κόσμο όπου μυρίσει πτώμα, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία κ.ά. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ανακριτές της αμερικανικής δικαιοσύνης ανακαλύπτουν ότι η μεγαλύτερη τράπεζα επενδύσεων της Γουόλ Στρητ, η Goldman Sachs, η πρώτη δύναμη του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος ήταν ένα επικίνδυνο κερδοσκοπικό καζίνο, καθώς το 2007 επένδυσε σε τοξικά ομόλογα χωρίς οι πελάτες της να το γνωρίζουν…

Σήμερα, η οικονομία έχει αποσυνδεθεί από την κατανάλωση και «παίζει» κυρίως στα Χρηματιστήρια όπου και επιδιώκεται η μεγιστοποίηση των κερδών. Έτσι, το χρηματοπιστωτικό σύστημα(μεγα-τράπεζες) αποσυνδέθηκε από την πραγματική οικονομία, δημιουργώντας ένα πανωσήκωμα, που υπερβαίνει τη στατικότητα του συνολικού οικοδομήματος της πραγματικής οικονομίας και της δημοκρατικής κοινωνίας.

Το «δημιούργημα» αυτό χρειάστηκε την ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού και τους κήρυκες της περίφημης κοινωνίας της διακινδύνευσης(του παρ’ ημίν εκσυγχρονισμού) και της αυτορρύθμισης της αγοράς που οδήγησε, τελικά, στη σημερινή απορύθμιση. Τώρα όλοι δείχνουν το χάος, την άβυσσο. Ως εάν να μη φταίει κανείς.»

ArtiNews

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου